Zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego

Zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego

Informacje ogólne

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do zasiłku rodzinnego przysługuje:

  • rodzicom,
  • jednemu z rodziców,
  • opiekunowi prawnemu dziecka,
  • opiekunowi faktycznemu dziecka,
  • osobie uczącej się (pełnoletniej osobie uczącej się, niepozostającej na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony).

Wnioski na okres 2023/2024 są przyjmowane przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Gliwicach od 01.08.2023 r., a w przypadku wniosków składanych drogą elektroniczną od 01.07.2023 r.

Wnioski w sprawie świadczeń rodzinnych składane są w gminie według miejsca zamieszkania rodziny.

Zasady przyznawania

Przykład:

Rodzina mieszka w Gliwicach, ale członkowie rodziny zameldowani są w miejscowości XYZ. Wniosek należy złożyć w Gliwicach.

Okres 2023/2024

Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 674 zł lub 764 zł, jeśli członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.

Obowiązuje również zasada “złotówka za złotówkę”.

Ustalając dochód rodziny w okresie 2023/2024 (trwającym od 1 listopada 2023 roku do 31 października 2024 roku) rokiem bazowym jest rok 2022 (weryfikowana jest sytuacja dochodowa od roku 2022 do nadal).

Wysokość zasiłku rodzinnego

  • 95 złotych na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
  • 124 złotych na dziecko powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
  • 135 złotych na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych

Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na okres zasiłkowy (tzn. od listopada do października), z wyjątkiem świadczeń, o których mowa w art. 9, art. 14, art. 15, art. 15a, art. 15b, art. 16, art. 17 i art. 17c.

W przypadku złożenia wniosku poza okresem zasiłkowym, prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego.

Jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia uzależnionego od niepełnosprawności, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

W przypadku ustalania prawa do świadczeń rodzinnych uzależnionych od niepełnosprawności osoby, prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na okres zasiłkowy, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W tym przypadku prawo do świadczeń rodzinnych ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, nie dłużej jednak niż do końca okresu zasiłkowego.

Zasiłek rodzinny przysługuje za wrzesień, jeżeli dziecko lub osoba ucząca się legitymujące się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności po ukończeniu nauki w szkole zostały przyjęte, w tym samym roku kalendarzowym, do szkoły wyższej.

Terminy wypłaty świadczeń rodzinnych

Świadczenia rodzinne wypłaca się w okresach miesięcznych.

Wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych na nowy okres zasiłkowy są przyjmowane od dnia 1 sierpnia danego roku, a w przypadku wniosków składanych drogą elektroniczną – od dnia 1 lipca danego roku.

W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami do dnia 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do dnia 30 listopada.

W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do dnia 31 grudnia.

W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 listopada do dnia 31 grudnia danego roku, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do ostatniego dnia lutego następnego roku.

Wniosek o dodatek, o którym mowa w art. 9, składa się do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:

  • 18 roku życia lub
  • nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo
  • 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zasiłek rodzinny przysługuje osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:

  1. dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
  2. dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (tj. domu pomocy społecznej, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, szkole wojskowej lub innej szkole, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie) albo w pieczy zastępczej;
  3. osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
  4. pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
  5. osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba, że:
    • rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
    • ojciec dziecka jest nieznany,
    • powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
    • sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
    • dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach,
  6. członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba, że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki z tytułu:

  • urodzenia dziecka,
  • opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
  • samotnego wychowywania dziecka,
  • wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
  • kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
  • rozpoczęcia roku szkolnego,
  • podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

DOKUMENTY, KTÓRE NALEŻY DOSTARCZYĆ, ABY OTRZYMAĆ ZASIŁEK RODZINNY WRAZ Z DODATKAMI*:

1.Składając wniosek należy mieć przy sobie dokument potwierdzający tożsamość – do wglądu pracownika organu.

Uwaga! Wniosek może być złożony przez osobę niebędącą wnioskodawcą, natomiast ewentualne braki formalne będą wyjaśniane z klientem, który jest stroną w postępowaniu.

2. Prawidłowo wypełniony wniosek wraz z oświadczeniem członków rodziny o dochodzie niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy (oświadczenie wyłącznie w przypadku osiągania dochodów nieopodatkowanych).

Uwaga! Oświadczenie o dochodach nieopodatkowanych powinno być podpisane przez wnioskodawcę.

Katalog dochodów nieopodatkowanych wyszczególniony jest w dokumencie (najczęściej to alimenty, świadczenia z funduszu alimentacyjnego, stypendia itd.)

W przypadku uzyskiwania dochodu nieopodatkowanego na dziecko (np. świadczenia z funduszu alimentacyjnego) wnioskodawca wypisuje imię i nazwisko dziecka, wskazuje kwotę dochodu i podpisuje się, jako przedstawiciel dziecka.

3. Dokumenty potwierdzające stan cywilny wnioskodawcy:

  • panna/kawaler oraz osoba pozostająca w związku małżeńskim – brak dokumentu,
  • osoba przebywająca w separacji – prawomocny wyrok sądu orzekający separację małżeństwa,
  • osoba rozwiedziona – prawomocny wyrok sądu orzekający rozwód,
  • wdowa/wdowiec – akt zgonu współmałżonka.

4. Odpis zupełny akt urodzenia dziecka – w przypadku, gdy ojciec dziecka jest nieznany.

5. Odpis zupełny lub skrócony aktów zgonu rodziców.
6. Dokumenty potwierdzające sytuację dochodową wszystkich pełnoletnich członków rodziny.
7. Inne dane:

a. Alimenty:

  • odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną,
  • przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość zapłaconych alimentów, jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani orzeczeniem sądu, ugodą sądową lub ugodą zawartą przed mediatorem do ich płacenia na rzecz osoby spoza rodziny.

b. W przypadku, gdy osoba uprawniona nie otrzymała alimentów albo otrzymała je w wysokości niższej od ustalonej w orzeczeniu sądu, ugodzie sądowej lub ugodzie zawartej przed mediatorem:

  • zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów, lub
  • informację właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności, w szczególności w związku z brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą, jeżeli dłużnik zamieszkuje za granicą.

8. Inne dokumenty, w tym oświadczenia, niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego.

*wykaz wymaganych dokumentów jest katalogiem otwartym i ma charakter wyłącznie ogólnoinformacyjny